قالب شعری مستزاد
تاریخ انتشار: ۲۲ مهر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۶۲۷۶۳۱
به گزارش جام جم آنلاین به نقل هدایت میزان ، مستزاد در لغت به معنای زیاد شده، افزوده شده و در اصطلاح ادبی یکی از قالب‌های شعر پارسی است. در این قالب در آخر هر مصراع، پاره یا جمله‌ای کوتاه از نوع نثر مسجع آورده می‌شود که خارج از وزن اصلی شعر است.
مستزاد در انواع شعر مانند رباعی، غزل، قطعه و به ندرت در مثنوی به کار برده شده است، چنان چه در نوحه سرایی نیز کاربردی وسیع داشته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
گرچه برخی معتقدند قدمت این فن به قرون ششم و پنجم هجری می‌رسد اما اغب، ابداع کننده آن را ابن‌حسام (یا حسام‌الدین هروی) می‌دانند که در قرن نهم می‌زیسته است. این بیت از اوست:
آن کیست که تقریر کند حال گدا را در حضرت شاهی؟
کز غلغل بلبل چه خبر باد صبا را جز ناله و آهی؟
پس از حسام‌الدین، شاعرانی چون وثوق‌الدوله، مشتاق اصفهانی، نسیم شمال از این قالب سود جستند.مستزادی از شیخ بهایی را در زیر مشاهده میکنید
در دوره مشروطیت نیز مورد استقبال فراوان قرار گرفت و با ظهور شاعرانی چون میرزاده عشقی، مضامین اجتماعی، سیاسی و فرهنگی و انتقادی در آن راه یافت. از شاعران معاصر نیز جلال‌الدین همایی در چنین قالبی شعر سروده است که بیت زیر از اوست:
گرچه حاجت خود بری به درگاه خدا با صدق و صفا
حاجات تــــــــرا کند خــــــــداوند روا بی‌چون و چرا
ویژگی‌های مستزاد :1) وزن قطعات مستزاد مستقل از وزن کل شعری است که در آن به کار برده شده است. اما قسمتی از همان بحر شعر است.
2) وزن پاره‌های مستزاد باید با هم یکسان بوده و کوتاه‌تر از وزن اصلی شعر بیاید.
3) پاره‌های مستزاد در معنا و مضمون شعر نقش مکمل را دارند گر چه گاه از این لحاظ نیز مستقل به کار برده شده است.
4) پاره‌ها می‌توانند در قافیه از مصراع اصلی تبعیت کنند و یا متفاوت از آن باشند
نمونه هایی دیگر از اشعار مستزاد :
گیرم که ز مال و زر کسی قارون شد ---------- مرگ است زپی!
یا آن که به علم و دانش افلاطون شد ---------- کو حاصل وی؟
اندوخته ام ز کف همه بیرون شد ---------- کو ناله ی نی؟
ز اندیشه کونین دلم پرخون شد ---------- کو ساغر می؟
(مشتاق اصفهانی)
گر حاجت خود بری به درگاه خدا ---------- با صدق و صفا
حاجات ترا کند خداوند روا ---------- بی چون و چرا
ز نهار مبر حاجت خود در بر خلق ---------- با جامه ی دلق
کز خلق نیاید کرم وجود و عطا ---------- بی شرک و ریا
(سنا)
منبع: جام جم آنلاین
کلیدواژه: ادبیات شعر قالب های شعری
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۶۲۷۶۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
واگذاری ۶۰ واحد نهضت ملی مسکن شاهدیه یزد تا خرداد ماه
ایسنا/یزد فرماندار یزد از آماده شدن ۶۰ واحد از ۱۲۰ واحد مسکن ملی در شهر شاهدیه تا خرداد ماه خبر داد و گفت: متقاضیان نسبت به تکمیل آورده خود اقدام کنند.
«سیدمحمدرضا مدرسی» در حاشیه بازدید از طرح نهضت ملی مسکن در شهر شاهدیه، اظهار کرد: در این طرح، ۱۲۰ واحد مسکونی در قالب شش بلوک ۲۰ واحدی ایجاد می‌شود.
وی با بیان این که تاکنون ۶۰ واحد از این طرح در قالب سه بلوک در مرحله نازک‌کاری و سفت‌کاری است، افزود: این واحدها تا پایان خرداد ماه آماده واگذاری به متقاضیان خواهد شد.
فرماندار با اشاره به این که ۶۰ واحد باقی‌مانده نیز در قالب سه بلوک در حال ساخت است، گفت: این واحدها نیز تا سه ماه آینده آماده تحویل خواهد شد.
مدرسی با بیان این که دستگاه‌های خدمات‌رسان نسبت به تامین انشعابات آب، برق، گاز و مخابرات این واحدها اقدام کرده‌اند، از متقاضیان خواست تا نسبت به تکمیل آورده خود اقدام کنند.
وی همچنین از آماده‌سازی ۱۶.۵ هکتار زمین برای ساخت ۳۰۰ واحد مسکن ویلایی و خودمالکی در شهر شاهدیه خبر داد و گفت: این واحدها نیز در قالب طرح جوانی جمعیت ایجاد خواهد شد.
فرماندار در پایان از همکاری دستگاه‌ها و به ویژه شهرداری یزد در تسهیل صدور پروانه و آماده‌سازی زمین برای ساخت واحدهای مسکن ملی در شهر شاهدیه قدردانی کرد.
انتهای پیام
امام جمعه بلوک براثر سانحه تصادف درگذشت