سیمین بهبهانی؛ نیمای غزل شعر فارسی
تاریخ انتشار: ۲۸ تیر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۵۶۵۵۶۴
«سیمین بهبهانی» یکی از ستون‌های اصلی ادبیات معاصر ایران و جزو چهره‌های اثرگذار و مبتکر در عرصه شعر فارسی محسوب می‌شود. وی در شیوه کلاسیک، به ویژه قالب غزل طبع‌آزمایی کرده و اشعار نغز و پرمغز فراوانی از خود به یادگار گذاشته است.
به گزارش خبرنگار ایمنا، سیمین بهبهانی، نخستین اشعار خود را در سن ۱۴ سالگی سرود، اشعار او در روزنامه «نوبهار» منتشر می‌شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
شعر سیمین از لحاظ وزن، قالب و شکل ظاهری، چنان مستحکم و باشکوه است که می‌توان ادعا کرد به بزرگترین شاعران سخن فارسی پهلو می‌زند و لغزش یا خطایی در ظاهر سخن او دیده نمی‌شود. اما به باور نگارنده فضل و برتری سیمین، بیشتر به سبب اندیشه بلند اوست که در جای جای شعر وی هویداست. خوشبختانه سیمین ظاهر مستحکم و شیوایی کلام را با اندیشه بلند توأمان دارد.
شاید به جرأت بتوان ادعا کرد که پس از پروین اعتصامی، فروغ فرخزاد و سیمین بهبهانی، هنوز بانوی شاعر با تسلط شعری قوی که به جوانب شعری از لحاظ ساختاری و فنی، آشنایی کامل داشته باشد و به مضمون شعری نیز بسیار بها دهد، پیدا نشده است.
سیمین بهبهانی و شعر نیمایینیما یوشیج گفته بود که شعر ابتدا با یک نظام ریتمیک و موسیقایی به وجود آمده و بعدها عروضی شده است. سیمین با آنکه شاعری سنتی نویس بود و از قالب‌های کلاسیک به خصوص غزل به بهترین شکل ممکن استفاده می‌کرد، به شعر معاصر نیز توجه نشان می‌داد و ظرفیتی فوق‌العاده برای ارائه به‌روزترین ایده‌ها داشت و حساب وی از یک شاعر کلاسیک نویس صرف جدا بود؛ همان طور که غزل‌های او این موضوع را گواهی می‌دهد. بهبهانی تمایل آشکاری به ابداع و نوآوری داشت و به همین دلیل توانست ابداعات وزنی بسیاری از خود به جا بگذارد. ابداعاتی در همان قالب کلاسیک.
شاعری با دغدغه‌های اجتماعیسیمین در عرصه جامعه نیز بسیار فعال بود؛ به طوری که چه در کانون نویسندگان، چه در جمع فعالان حقوق زنان و چه به صورت منفرد به دفاع از ارزش‌هایی مانند حقوق بشر، آزادی بیان و حقوق برابر زنان پرداخت. در بین شاعران معاصر ایرانی، سیمین جزو سخن‌پردازانی است که رویدادهای اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، عاطفی و حتی اقتصادی، نمودی بارز در اشعارش دارد.
درست است که قالب غزل، معمولاً جایگاه طرح مباحث عاشقانه است، اما سیمین نیز همچون شاعران دغدغه‌مند زیادی، مسائل اجتماعی را هم در این قالب شعری بررسی کرده است. البته از دوره مشروطیت به بعد، بازتاب مسائل اجتماعی در غزل شدت یافته بود و سیمین به شکل اثرگذاری، مفاهیمی مانند آزادی، ستم‌ستیزی، عدالت، مبارزه با نداری و فقر، جهل و بدبختی طبقات محروم و فرودست جامعه و نابسامانی‌ها آن‌ها را در اشعار خود نمایان می‌سازد.
نگاه سیمین بهبهانی به مقوله عشقبه باور بسیاری، سیمین مضمون عشق را در شعرهای خود مستتر و پنهان ساخته است و شاید همین موضوع، منجر به اثرگذاری بیشتر شعرهای وی رو مخاطب بوده باشد. نگارنده کتاب «عشق به سه روایت» که مفهوم عشق را در اشعار امیلی دیکنسون، سعادالصباح و سیمین بهبهانی بررسی کرده است، می‌گوید: «شاید خیلی‌ها بگویند که اگر می‌خواستم نماینده‌ای از میان جامعه زنان شاعر برای شعر عاشقانه انتخاب کنم، بهتر نبود به سراغ فروغ می‌رفتم؛ زیرا جامعه سیمین را بیشتر به شعر اجتماعی می‌شناسد. در پاسخ باید بگویم واقعیت این است که پژوهش‌گران زیادی روی شعر فروغ کار کرده‌اند و حتی مقایسه‌های بسیاری درباره شعر فروغ با شاعران عرب‌زبان و انگلیسی انجام شده، اما این اتفاق برای سیمین کمتر رخ داده است.»
این پژوهشگر ادامه می‌دهد: «عشق در شعر سیمین به صورت‌های مختلفی خود را نشان داده است و همیشه به معنای داشتن احساسات نسبت به جنس مخالف نیست. عشق به وطن، فرزند، خداوند و عشق مجازی در شعرهای وی به وضوح دیده می‌شود. اما با همه این تفاسیر نمی‌توانیم بگوییم که عشق، مرکز فعالیت‌های سیمین است. به دیگر سخن، عشق در پشت کلمات شعری وی پنهان شده است.»
اشعاری با گرایش‌های فمنیستیسیمین مانند بسیاری از زنان شاعر، گرایش‌های فمنیستی خاص خود را داشت و مدافع حقوق زنان بود؛ اما این نگرش وی سبب نشد که با بی‌انصافی به جامعه مردان بنگرد. در نگاهی کلی می‌توان گفت که تمایل او به «فمنیسم لیبرال» نزدیک‌تر بود. دفاع از حقوق زنان و مسائل مربوط به این مقوله، یکی از دستاوردهای انقلاب مشروطه است که در قرن اخیر جلوه‌ای خاص در ادبیات منظوم و منثور ایران زمین یافت.
سیمین نیز مانند فروغ فرخزاد، شاعری است که بیشتر فکر خود را بر مسائل مربوط به زنان معطوف کرد. وی به همان میزان که به احساسات عاطفی و زنانه می‌پردازد، در شعر خود برای زن‌های بدنام و طرد شده نیز جایی باز کرده و سعی می‌کرد درونیات زنان و مشکلات آن‌ها را به نمایش بگذارد.
وی در تلاش بود تا معضلات و نوع رفتار مردان با زنان را به روشنی بیان کند؛ اما در مجموع زن و مرد را بیرون از تعاریف زنانه و مردانه می‌شناسد. به دیگر سخن، زنانه بودن ذهنیت سیمین موجب نشد که او تنها به محکوم کردن مردان توجه کند و زنان را مبرا از هر ضعفی بداند. از همین روست که نیک و بد، داد و بیداد و وفا و بی‌وفایی زن و مرد را در کنار یکدیگر گنجانده و یک‌طرفه به قاضی نرفته است.
مفهوم «کولی» در اشعار سیمین بهبهانیدر دفتر «دشت ارژن» سیمین، ۲۰ شعر سنتی وجود دارد که قهرمان همه اشعار، شخصیت نمادینی به نام «کولی» است. در افکار عمومی، هاله‌ای از معانی ضد و نقیض و آشکار و نهان، درباره مفهوم «کولی» وجود دارد، اما دل‌بستگی سیمین به این شخصیت طرد شده و برگزیدن کولی، به عنوان فردی رها شده، در واقع زیر سوال بردنِ برخی از ارزش‌های سنتی جامعه درباره زن است.
شاعر در اشعار کولی واره خود، سعی کرد در خطاب با این قهرمان شعری، پاره‌ای از مشکلات زنان را در تاریخ، به زبان هنری بازگو کند.
نمونه‌ای از غزل‌های سیمینیک متر و هفتاد صَدُم، افراشت قامت سخنم
یک متر و هفتاد صدم، از شعر این خانه منم
یک متر و هفتاد صدم، پاکیزگی ساده دلی
جان دل‌آرای غزل، جسم شکیبایی زنم
زشت است اگر سیرت من، خود را در آن می‌نگری
هی‌ها که سنگم نزنی، آینه‌ام می‌شکنم
یک مغز و صد بیم عصص، فکر است در چارقدم
یک قلب و صد شور هوس، شعر است در پیرهنم
بر ریشه‌ام تیشه مزن! حیف است افتادن من
در خشک ساران شما سَروم، بلوطم، چمنم
ای جملگی دشمن من! جز حق چه گفتم به سخن؟
پاداش دشنام شما، آهی به نفرین نزنم
انگار من زادمتان کژتاب بدخوی و رَمان
دست از شما گر بکشم، مهر از شما برنکنم
انگار من زادمتان، ماری که نیشم بزند
من جز مدارا چه کنم با پاره جان تنم!
منبع: ایمنا
کلیدواژه: اشعار سیمین بهبهانی سیمین بهبهانی عکس سیمین بهبهانی شعر و ادبیات ادبیات ادبیات ایران زبان و ادبیات ادبیات داستانی شعر معاصر غزل شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق سیمین بهبهانی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۵۶۵۵۶۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
یک کشف علمی از جنس اشعار «خیام»؛ فسیل انسان در حمّام خانۀ شما! (+عکس)
یک فسیل فکّ انسان که میلیون‌ها سال در سنگ حفظ شده باشد، از آن چیزهایی است که دانشمندان سال‌ها برای یافتنش در محیط‌های طبیعی تلاش می‌کنند. اما چه می‌شود اگر این فک در کفپوش حمام شما و درون یک کاشی تراورتن قرار داشته باشد؟ بله این کاملا امکانپذیر است.
به گزارش فرادید، یک نمونه حیرت‌انگیز از چنین کشفی اخیراً در بخش فسیل‌های وبسایت اخبار اجتماعی ردیت (r/fossils) فاش شد؛ زمانی که فردی ناشناس در ترکیه تصویری از چیزی شبیه به برش عرضی یک فک انسان را که در کاشی خانه‌ی نوساز والدینش یافته بود، آپلود کرد.
این موضوع حتی با وجود اینکه فرد ناشناس اعلام کرد که دندانپزشک است و فک را به محض دیدن تشخیص داده، ممکن است شبیه یکی دیگر از داستان‌های اغراق‌آمیز اینترنتی به نظر برسد. اما عکس‌ها کاملاً قانع‌کننده بودند: یک فک که به صورت جانبی از میان حداقل پنج دندان آن بریده شده، به طور مرتب در سطح کاشی تراورتن محصور شده بود.
این کشف، رازها و پرسش‌هایی را به دنبال دارد: این فک باستانی متعلق به چه کسی بوده، چگونه به کاشی حمام تبدیل شده است و بقیه بدن کجاست؟
داستان‌هایی در سنگسنگ تراورتن در نزدیکی چشمه‌هایی تشکیل می‌شود که آب آن‌ها سرشار از کربنات کلسیم محلول است. این کربنات کلسیم لایه‌هایی از سنگ را تشکیل می‌دهد، نوعی نسخه‌ی عظیم طبیعی از همان اتفاقی که روی لوله‌ها یا درون سماور خانه می‌افتد (در جاهایی که آب حاوی املاح زیادی است).
در حین تشکیل، سنگ تراورتن ممکن است برگ، چوب و بقایای جانوران (از جمله انسان‌سانان باستانی) را در خود جای دهد. این لایه‌های تراورتن می‌توانند به آبشارهای چشمگیری مانند آبشارهای چشمه‌های Mammoth در پارک ملی Yellowstone تبدیل شوند.
لایه‌های تراورتن مانند آنچه در Mammoth Hot Springs وجود دارد، ممکن است در حین شکل‌گیری، بقایای گیاهان و حیوانات را در خود به دام بیاندازند.
مناطق مشابهی را از تشکیل تراورتن را می‌توان در استان دنیزلی در جنوب شرقی ترکیه مشاهده کرد. خطوط راه راه چشمگیر رسوبات تراورتن در این منطقه باعث محبوبیت این سنگ برای استفاده در خانه‌ها و ساختمان‌های تجاری شده است.
در سال ۲۰۰۲، دکتر Mehmet Cihat Alçiçek، استاد زمین‌شناسی در دانشگاه Pammukale، در حال بررسی فسیل‌ها در پنل‌های تراورتن تراش‌نخورده در نزدیکی روستای Kocabaş بود که طرح کلی جمجمه‌ای شبیه انسان را دید.
Alçiçek و متخصصان آناتومی و زمین‌شناسی سرانجام به این نتیجه رسیدند که این جمجمه متعلق به فردی از گونه‌ی Homo erectus است که بین ۱.۶ تا ۱.۲ میلیون سال پیش زندگی می‌کرد. تنها چیزی که از آن باقی مانده بود، برشی مورب از ابرو به سمت پشت جمجمه بود، به ضخامت تنها ۱.۵ سانتیمتر. هیچ قسمت دیگری هرگز پیدا نشد.
نمونه‌ای خیرهکنندهحال به سراغ فک جدیدی می‌رویم که در کاشی تراورتن گیر کرده است و هنوز نام یا هویت شناخته‌شده‌ای ندارد. با به‌روزرسانی‌های پست ردیت، مشخص شد که معادت تراورتن ترکیه منبع این سنگ بوده و انسان‌شناسان سراسر جهان از این فرصت برای مطالعه‌ی فک استقبال کرده‌اند.
در حالی که هنوز هیچ برنامه‌ای در نظر گرفته نشده است، هر مطالعه‌ای احتمالاً با انتقال فک و تراورتن اطراف آن به آزمایشگاهی برای اسکن CT آغاز می‌شود و پس از آن کار پر زحمت جدا کردن استخوان از سنگ دنبال خواهد شد. روش‌های امروزی می‌توانند اطلاعات شگفت‌انگیزی از فسیلی مانند این به دست دهند.
اولین هدف، تعیین سن استخوان خواهد بود. برای تعیین سن جمجمه‌ی Kocabaş، تیمی از محققان بین‌المللی از روشی به نام "تاریخ‌گذاری هسته‌ای کیهانی" استفاده کردند. هنگامی که این ذرات به مواد معدنی حاوی اکسیژن و سیلیسیم برخورد می‌کنند، برخی از اتم‌ها را به ایزوتوپ‌های رادیواکتیو تبدیل می‌کنند.
با نمونه‌گیری از کریستال‌های کوارتز از کاشی تراورتن و اندازه‌گیری سرعت تجزیه در ایزوتوپ‌های رادیواکتیو، می‌توان تخمین زد که چه مدت پیش صاحب فک باستانی در معرض سطح زمین قرار داشته است.
فک همچنین دارای بخش مهمی است که جمجمه Kocabaş فاقد آن است: دندان‌ها. دندان‌ها کپسول‌های زمانی از بخش‌های زیادی از دوران کودکی یک فرد هستند و می‌توانند قدرتمندترین ابزار برای قرار دادن یک فسیل در شجره‌ی خانوادگی گسترده‌تر باشند.
با مطالعه‌ی نرخ رشد مینا، محققان می‌توانند زمان وقوع رویدادهای متعددی از جمله تولد، از شیر گرفتن و بلوغ را بررسی کنند. تنش‌های فصلی و دوره‌هایی که فرد از بیماری رنج می‌برد، می‌تواند در مینا ثبت شود. همچنین در اطراف ریشه‌هایشان، دندان‌ها لایه‌هایی از ماده‌ای رسوب‌مانند ایجاد می‌کنند که می‌تواند نشانه‌هایی از استرس‌های قابل توجه زندگی را نیز حفظ کند.
اثرات دیگری نیز روی سطوح دندان‌ها در داخل رسوب سختی به نام "جرم دندان" حفظ می‌شود که ممکن است حاوی ذرات ریز ذرات غذا و میکروب‌ها باشد. همچنین می‌توان ردیابی از چربی‌ها، پروتئین‌ها و حتی دود را در جرم دندان حفظ کرد.
بزرگترین منبع بالقوه اطلاعات در مورد یک فرد باستانی، DNA است. اما DNA برای همیشه باقی نمی‌ماند. حفظ آن در استخوان‌های باستانی به دما و محیط شیمیایی بستگی دارد. بهترین ژنوم‌های باستانی از غارهای سرد به دست می‌آیند.
به نظر نمی‌رسد تراورتن که در چشمه‌های گرم تشکیل می‌شود به اندازه کافی امیدوارکننده باشد. با این حال، بدون تلاش نمی‌توان از چیزی مطمئن شد. خوشبختانه، ژنتیک‌دان‌ها برای اینکه بفهمند آیا DNA حفظ شده است یا خیر، نیازی به نمونه‌گیری از خود فک ندارند، زیرا می‌توانند روی استخوان یا دندان حیوانی از همان رسوب آزمایش کنند.
و آخرین نکته اینکه احتمال یافتن بقیه اسکلت بسیار اندک است. اگرچه ممکن است بخش‌های دیگری از بدن این انسان باستانی در پنل‌های دیگر تراورتن در جاهای دیگر (مثل حمام یک خانه) وجود داشته داشته باشند، اما تشخیص اینکه آن‌ها بخش‌هایی از بدن انسان هستند قطعا به هیچ وجه ساده نیست و بنابراین به احتمال زیاد آن قطعات جلب توجهی نخواهند کرد و شانس پیدا شدنشان بسیار بسیار اندک خواهد بود.
کانال عصر ایران در تلگرام
امام جمعه بلوک براثر سانحه تصادف درگذشت